Asbest Sökümü Nedir?
Asbest, uzun yıllar boyunca inşaat ve sanayi sektörlerinde yalıtım, izolasyon ve yangın dayanımı gibi özellikleri nedeniyle yaygın olarak kullanılmış doğal bir mineraldir. Ancak zamanla, bu maddenin insan sağlığı üzerindeki ciddi etkileri anlaşılmış ve kullanımı birçok ülkede olduğu gibi Türkiye’de de 2003 yılında yasaklanmıştır.
Bugün hâlâ eski yapılarda, gemilerde, sanayi tesislerinde ve altyapı projelerinde asbest içeren malzemelere rastlanmaktadır. Bu noktada, asbestin varlığının belirlenmesi ve güvenli şekilde ortadan kaldırılması için asbest sökümü büyük önem taşır.
Asbest Nedir ve Neden Tehlikelidir?
Asbest, doğada lifsi yapıda bulunan, ısıya ve kimyasallara dayanıklı bir grup silikat mineralidir. Dayanıklılığı, hafifliği ve düşük maliyeti nedeniyle:
- Çatı kaplamalarında
- Sıva ve zemin malzemelerinde
- Boru izolasyonlarında
- Yangına dayanıklı kaplamalarda
- Gemi kazan dairelerinde
- Asbestli conta ve fitillerde
- Elektrik panolarında
geniş bir kullanım alanına sahip olmuştur.
Ancak asbestin lifli yapısı, solunduğunda akciğer dokularına yapışarak yıllar içinde ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre asbest, kesin kanserojen maddeler arasında yer almaktadır. Özellikle şu hastalıklarla ilişkilidir:
- Asbestozis (akciğer dokusunun sertleşmesi)
- Mezotelyoma (akciğer zarı kanseri)
- Akciğer kanseri
- Plöre efüzyon (akciğer zarları arasında sıvı birikmesi)
Bu sağlık riskleri nedeniyle, asbestin bulunduğu ortamlarda çalışmak özel önlemler gerektirir.
Asbest Sökümüne Giden Süreç Nasıl Başlar?
Asbest söküm süreci rastgele değil; mevzuata uygun, planlı ve kontrollü şekilde ilerlemek zorundadır. Sürecin ilk adımı, asbestin gerçekten var olup olmadığını belirlemektir. Bu da analizle mümkün olur.
1. Asbest Envanteri ve Analizi
Yıkım ya da tadilat öncesi yapılarda ya da gemilerde Asbest Envanter Raporu hazırlanır. Bu kapsamda;
- Şüpheli malzemelerden katı numune alınır.
- Ortam havasından asbest lifi ölçümü yapılır.
- Numuneler İSGÜM yetkili ve Türkak akreditasyonlu laboratuvarlarda analiz edilir.



2. Asbest Söküm Planı ve Bildirim
Eğer analiz sonucu pozitif çıkarsa, söküm için bir Asbest Söküm Planı hazırlanır ve bu plan, bağlı bulunulan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü’ne bildirilir.
Asbest Sökümü Nasıl Yapılır?
Asbest sökümü, yalnızca lisanslı firmalar tarafından, uzman personel ve özel ekipmanlarla yapılmalıdır. Süreç şu şekilde ilerler:
Alan İzolasyonu ve Güvenlik Önlemleri
Söküm yapılacak alan tamamen izole edilir. Giriş ve çıkışlar kontrol altına alınır. Gerekirse negatif basınçlı havalandırma sistemi kurularak lif yayılımı engellenir.
Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımı
Çalışanlar, tek kullanımlık tulum, özel maske (P3 filtreli), eldiven ve gözlük gibi koruyucu ekipmanlar kullanır.
Islak Söküm Yöntemi
Asbestli malzemeler, kuru söküm yerine nemli yöntemle sökülür. Bu, liflerin havaya yayılmasını önler. Toz oluşumu kesinlikle minimize edilmelidir.
Atıkların Paketlenmesi
Sökülen malzemeler;
- Çift kat kalın plastikle sarılır
- Üzerine asbestli atık etiketi yapıştırılır
- Sızdırmaz özel torbalara yerleştirilir
Taşıma ve Bertaraf
Bu atıklar, sadece Bakanlık lisanslı taşıma ve bertaraf firmaları aracılığıyla, özel tehlikeli atık tesislerine gönderilerek yok edilir.



Mevzuata Göre Asbest Sökümü Zorunlu Mudur?
Evet. Türkiye’de asbestle çalışmaya ilişkin mevzuat oldukça net düzenlemeler içerir:
- Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Yönetmeliği
- Binaların Yıkılması Hakkında Yönetmelik
- Tozla Mücadele Yönetmeliği
- Hafriyat Toprağı ve İnşaat Yıkıntı Atıkları Yönetmeliği
Bu yönetmeliklere göre:
🔸 Yıkım öncesi yapılarda asbest envanteri yapılmadan yıkım yapılamaz.
🔸 Yetkisiz kişi ve firmalar asbest sökümü gerçekleştiremez.
🔸 Söküm çalışmaları başlamadan 1 hafta önce İl Müdürlüğü’ne bildirim yapılmalıdır.
🔸 İşin sonunda bertaraf belgeleri arşivlenmelidir.
Asya Asbest ile Güvenli, Yasal ve Belgeli Hizmet
Asya Asbest olarak;
✔️ 2016’dan bu yana Türkiye genelinde hizmet veriyoruz
✔️ İSGÜM yetkili ve Türkak akreditasyonlu laboratuvarımız var
✔️ Hem numune analizi, hem asbest söküm planı, hem de saha uygulaması sunuyoruz
✔️ Gemi, bina, fabrika ve altyapı projelerinde uzmanız
✔️ Tüm işlemleri mevzuata uygun şekilde belgeli olarak yürütüyoruz
Sizin için de en güvenli, doğru ve yasal çözümleri sunmaktan memnuniyet duyarız.
📞 0532 244 59 39
🌐 asyaasbest.com/iletisim/
📍 İstanbul – Tüm Türkiye’ye hizmet